Президентіміз Қасым-Жомарт Кемелұлы «Әділетті Қазақстан – Адал азамат» атты Ұлттық құрылтайдың екінші отырысында сөйлеген сөзінде, «мемлекеттің ең басты байлығы – адам, яғни азаматтар. Мектеп – білімнің ғана емес, тәлім-тәрбиенің ордасы. Баланың бойына біліммен қатар адамгершілік құндылықтарды сіңіру – ұстаздың міндеті. Осыған орай балабақшадағы және мектептегі тәрбие ісіне бәріміз қоғам болып мән беруіміз керек, сондай-ақ белсене атсалысуымыз қажет. Балалар арасында жалпыадамзаттық және ұлттық құндылықтарды дәріптеген абзал. Оқушылар мектеп бітіргенде, ең алдымен, адал азамат болып шығуы керек. Отаншылдық және мемлекетшілдік қасиет әр баланың бойынан табылуы қажет. Балалар мен жасөспірімдерді тәрбиелейтін патриоттық ұйымдардың жұмысын жандандырған жөн» [12], – деп атап өткен болатын.
Бастауыш білім берудің мемлекеттік жалпыға міндетті стандартында «білім беру құндылықтары, білім беру мазмұнын анықтауға негіз болатын әдістемелік нұсқаулар, яғни оқушы тұлғасының қалыптасуына бастауыш білім берудегі негізгі құндылықтар: – қазақстандық патриотизм және азаматтық жауапкершілік; – құрмет; – ынтымақтастық; – еңбек және шығармашылық; – ашықтық; – өмір бойы білім алу мазмұны белгіленген [5].
Жоғарыда аталып өтілген ұлттық құндылықтарды білім стандартына сәйкес жас ұрпаққа білім беруде жасалып отырған күнделікті әр сабаққа арналған қысқа мерзімді сабақ жоспарына енгізуді басшылыққа алыпотырамын.Үлгілік оқу жоспарының негізінде 4 – сыныптың қазақ тілі пәнінен «Табиғат құбылыстары» бөлімі бойынша «Сөз таптары» тақырыбындағы сабақтың оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаттары белгіленіп, «Құндылықтарды дарыту» мақсатына «Өз Отанымызға деген мақтаныш сезімін білдіру құндылығы; отбасымызға өз ауылымызға мақтаныш сезіммен қарау құндылығы; туған тілді құрметтеу құндылықтарын дәріптеу мақсат етілді. Жоспарланған сабағымыздың басты құндылығы өз тілімізде қолданылып келе жатқан, алайда біз үшін жаңа сөздердің мағынасын ұғыну», деп алдым. Сабақта оқушылардың көңіл – күйін, рухын көтеру мақсатында, Қуаныш Рақымның «Мен Қазақпын» әнін жаймен тыңдата отырып, «Табан ізі» әдісі,әр табан ізіне сөздер қойылып,1- қадам: «Кім болдыңыз?», 2 – қадам: «Досың…», 3-қадам: «Жақсылық …», 4- қадам: «Жамандықтан …», 5- қадам: «Патриот…», 6 – қадам: «Болашақта…», 7-қадамда «Елімді…»деген сөздерге қадам жасай отырып, сөзді өз ойымен жалғыстырып, әр оқушы кезекпен сыныпқа кірді. Бұл әдіс арқылы білім алушының бойына, өз Отанына деген мақтаныш сезімі және өз отбасына, туған ауылына, бірге өскен досына, білім алатын мектебіне деген құрмет көрсетуге жасалған қадамдар және болашаққа сеніммен қарау, алға мақсат қою құндылығын қалыптастыру болатын. Тиімді әдістердің бірі ретінде бөлімнің тақырыбына сай «Табиғи құбылыстары» бойынша « берілген жаңа сөздердің мағынасын түрлі дереккөздерден тауып, сөздіктерді қолдану үшін «Бэкроним » әдісін қолдандым.«Сөз мағынасын ашу»,«Жұмбақтар құрап жазу»,«Постер құрау», «Ойлан, жұптас, бөліс», «Орында» әдісі білім алушыларды шығармашылыққа, ізденгіштік пен еңбек етуге, досына көмек қолын соза алатын ашық, жарқын адами қасиеттерге баулитын құндылықтар сабақтың өн бойында орын тауып, тәрбие мен білімді ұштастырып тұрғанына көз жеткізуге болады.
Әр күні, әр сабақта осындай жоғарыды аталған құндылықтардың бір сарасын қолданып отырсақ, соңында жақсы нәтижеге қол жеткізуге болатынын, жас ұрпақтың патриот, адал, қарапайым, еңбексүйгіш азамат болуға тәрбиелей алатынымыз белгілі болмақ.
Қ.САПАРБАЕВА,
№44 «Жаңа дала» ЖББМ -ң бастауыш сынып мұғалімі.